آشنایی با ایمنی کار با جرثقیل حین عملیات - استوارسازان

موارد ایمنی هنگام کار با جرثقیل ها

آشنایی با نکات ایمنی حین کار با جرثقیل ها

ایمنی بیشتر هنگام کار با جرثقیل :

افراد زیر که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در عملیات باربرداری فعالیت می‌کنند دارای شرایط و مسئولیت‌هایی هستند که در این بخش بررسی می‌شود:

  • راننده (Crane Operator)
  • ریگر (Rigger) یا سیم بکسل‌انداز و علامت‌ده (Signaler/ Banksman)
  • مسئول عملیات (PIC: Person In Charge)
  • فرمانده‌ی عملیات (Leader)
  • تعمیرکار جرثقیل
  • مالک جرثقیل

برای داشتن یک محیط کار ایمن و انجام اصولی عملیات باربرداری چه به صورت سبک و چه به صورت سنگین باید مراحل ذیل را انجام داد:

  • آموزش:

تمام نفراتی که در عملیات مشارکت دارند باید آموزش‌های مقدماتی و پیشرفته‌ی مربوطه را به صورت تئوری و عملی طی و پس از موفقیت در آزمون، گواهینامه‌ی اتمام دوره را دریافت کنند.

در طی یک برنامه‌‌ریزی مدون به صورت ماهیانه آموزش‌های جدیدی نیز برای پرسنل برگزار می‌شود تا پرسنل با آخرین یافته‌های نوین باربرداری آشنا شوند.

  •  برنامه‌ریزی:

قبل از شروع کار، برنامه‌ریزی کرده و شرح وظایف هر فرد به وی یادآوری می‌شود.

در این برنامه‌ریزی هدف از انجام کار، روش انجام کار، ابزار و وسایل مورد نیاز، خطرات موجود و روش‌های پیشگیری از حادثه مشخص می‌شود.

  •  اجرای عملیات:

براساس آموزش، برنامه‌ریزی و دستورالعمل مربوطه عملیات آغاز می‌شود.

استانداردهای رایج برای افزایش ضریب ایمنی عملیات باربرداری شرایط و خصوصیاتی را برای تمام افرادی که در این عملیات فعالیت می‌کنند قید کرده است تا تمام نفرات آمادگی لازم را برای انجام کار داشته باشند.

شرایط و مسئولیت‌های راننده‌ی برای ایمنی بیشتر کار با جرثقیل:

  • حداقل سن 18 سال قانونی
  • داشتن گواهینامه‌ی پایه‌ی 1 و ویژه‌ی جرثقیل
  • قدرت بینایی 20/30 در یک چشم و در چشم دیگر 20/50 در تست اسنل (Snellen)
  • قادر به شناسایی و تشخیص رنگ‌ها از یکدیگر باشند (آزمون ایشیهارا)
  • قدرت شنوایی خوب (با تجهیزات شنوایی یا بدون آن)
  • توانایی فیزیکی مناسب (چابکی، قدرت بدنی) و داشتن سرعت واکنش کافی در مواقع اضطراری
  • نداشتن هیچگونه نقص جسمانی یا ناهنجاری‌های روحی و روانی مانند اضطراب و استرس بیش از حد، در صورت وجود هرگونه بیماری با پزشک مربوطه مشورت کنید
  • معاینات پزشکی راننده هر سه سال یک بار باید تکرار شود
  • مهارت دستی و رفتاری در شرایط بحرانی مانند آتش‌سوزی، برخورد با کابل‌های برق، واژگونی دستگاه و غیره
  • توانایی خواندن، نوشتن و درک روابط ریاضی (برای تفسیر جدول بار)
  • موفقیت در آزمون‌های تئوری و عملی (بازرسی قبل از شروع کار و پس از اتمام کار)، مهارت‌های لازم برای به حرکت درآوردن، متوقف کردن و ایمنی دستگاه و در نهایت أخذ گواهینامه‌ی پایان دوره
  • شناخت جرثقیل ها به طور کامل، راهنمای کار و اطلاعات مربوطه
  • کنترل و حفاظت دائمی از جرثقیل
  • مطلع کردن مالک جرثقیل از نواقص و مشکلات دستگاه
  • ثبت جزئیات بازرسی‌ها، تعمیرات و کارهای انجام شده روی جرثقیل
  • اطمینان از آماده بودن دستگاه و محوطه‌ی عملیات برای شروع کار
  • پیروی از دستورات سازنده و موارد ایمنی
  • شرایط و مسئولیت‌های ریگر (سیم بکسل‌انداز) و علامت‌ده (Signaler/Banksman) :
  • حداقل سن 18 سال قانونی
  • قدرت بینایی 20/30 در یک چشم و در چشم دیگر 20/50 در تست اسنل (Snellen)
  • قادر به شناسایی و تشخیص رنگ‌ها از یکدیگر باشند (تست کوررنگی ایشی هارا)
  • قدرت شنوایی خوب (با تجهیزات شنوایی یا بدون آن)
  • توانایی فیزیکی مناسب (چابکی، قدرت بدنی) و داشتن سرعت واکنش کافی در مواقع اضطراری
  • نداشتن هیچگونه نقص جسمانی یا ناهنجاری‌های روحی و روانی مانند اضطراب و استرس بیش از حد، در صورت وجود هرگونه بیماری با پزشک مربوطه مشورت کنید
  • معاینات پزشکی راننده هر سه سال یک بار باید تکرار شود
  • مهارت دستی و رفتاری در شرایط بحرانی مانند آتش‌سوزی، برخورد با کابل‌های برق، واژگونی دستگاه و غیره
  • توانایی خواندن، نوشتن و درک روابط ریاضی برای محاسبات و انتخاب تجهیزات مناسب
  • موفقیت در آزمون‌های تئوری و عملی (بازرسی قبل از شروع کار و پس از اتمام کار)، مهارت‌های لازم برای انجام این فعالیت‌ها و در نهایت أخذ گواهینامه‌ی پایان دوره

شرایط و مسئولیت‌های مسئول عملیات (PIC: Person In Charge) :

  • دارا بودن دانش، تجربه و مهارت لازم در شناخت وسایل باربرداری، نحوه‌ی استفاده از آنها و چگونگی انجام کار ایمن.
  • تخصیص نیروهای مورد نیاز برای عملیات و سازماندهی آنها.
  • انتخاب صحیح و مناسب وسایل و تجهیزات انجام کار.
  • توانایی شناخت خطرات و شرایط ناایمن و آگاهی از نحوه‌ی کنترل آنها.
  • آشنایی با نحوه‌ی مستندسازی و بایگانی و نگهداری اسناد و مدارک.
  • هدایت مستقیم عملیات هنگام وقوع حادثه.
  • داشتن اختیار و قدرت تصمیم‌گیری برای شروع و پایان ایمن عملیات.

شرایط و مسئولیت‌های فرمانده‌ی عملیات (Leader) :

  • داشتن مهارت، دانش و تجربه‌ی کافی در تمامی امور باربرداری
  • اطمینان از آگاه بودن تمام افراد درگیر در عملیات نسبت به شرح وظایفشان
  • اطمینان از این که وزن بار، وسایل و تجهیزات مربوطه و روش انجام کار به درستی انتخاب شده است.
  • اطمینان از اینکه تجهیزات به درستی در جای خود قرار گرفته باشند.
  • هدایت مستقیم و ایمن عملیات
  • توانایی توقف کار، هنگام بروز هرگونه شرایط ناایمن

شرایط و مسئولیت‌های تعمیرکار جرثقیل برای ایمنی حداکثری کار با جرثقیل:

  • تجربه و مهارت لازم در زمینه‌ی قطعه‌شناسی و طرز کار دستگاه (سیستم برقی، هیدرولیکی، مکانیکی و پنوماتیکی) داشته باشد.
  • به دستورالعمل‌های اجرایی و تعمیراتی دسترسی داشته باشد.
  • با توصیه‌های سازنده در رابطه با دفعات روغن‌کاری، نوع روغن و مقدار آن آشنایی داشته باشد.
  • با اصول نگهداری و بایگانی اسناد تعمیرات آشنایی داشته باشد.

شرایط و مسئولیت‌های مالک جرثقیل:

  • استفاده از افراد ماهر و با صلاحیت مرتبط با جرثقیل مانند راننده، ریگر و…
  • اطمینان از وجود برنامه‌ی دقیق بازرسی و تعمیر و نگهداری
  • اطمینان از سالم و ایمن بودن جرثقیل

آموزش راننده‌ی جرثقیل:

راننده جرثقیل به دلیل ماهیت کارش و نیز خطرات نهفته در این کار، باید دوره‌های آموزشی خاصی را طی کند.

در این دوره‌ها، موارد زیر به راننده‌ی جرثقیل آموزش داده می‌شود:

  • ویژگی‌های عملیات باربرداری
  • خطرات محیطی (آب و هوای طوفانی، باد و…) و تأثیرات آنها بر روی کار
  • خطرات برق
  • جابه‌جایی نفرات با جرثقیل
  • بازرسی و تست فنی
  • تخمین وزن بار
  • دستورالعمل‌های کار در شرایط اضطراری (آتش‌سوزی، واژگونی، برخورد با سیم‌برق و…)
  • آشنایی با علائم دستی ریگری
  • تجهیزات ایمنی و هشدار دهنده
  • نحوه‌ی خواندن و تفسیر جدول بار
  • سوار و جدا کردن اجزای جرثقیل (مونتاژ و دمونتاژ)
  • آشنایی با اجزای ساختاری و چگونگی کارکرد جرثقیل

در ادامه، موارد ایمنی هنگام عملیات باربرداری به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

قابل ذکر است که سعی شده تا از آخرین ویرایش استانداردهای معتبر موجود در تهیه‌ی این بخش استفاده شود.

چگونگی انتخاب جرثقیل برای انجام عملیات باربرداری:

هنگام انتخاب جرثقیل برای انجام عملیات باربرداری، اندازه و خصوصیات جرثقیل را می‌توان براساس معیارهای زیر انتخاب کرد.

گاهی پیش آمده که انتخاب نادرست یک جرثقیل برای انجام کار نقش مهمی در وقوع حادثه داشته است.

برای این منظور معیارهای اصلی انتخاب درست جرثقیل در زیر ذکر می‌شود:

  • ابعاد و شعاع عملیاتی براساس سنگین‌ترین و حجیم‌ترین بار موجود
  • اهمیت استراتژیک و گران‌قیمت بودن بار
  • حداکثر ارتفاع باربرداری، شعاع آن و وزن بارهایی که قرار است به این نقاط حمل شوند
  • تعداد دفعات بلند کردن بار
  • مدت زمان موردنیاز قرارگیری جرثقیل در آن محل
  • روش باربرداری (معمولی، پیش‌مهندسی و باربرداری خاص و سنگین)
  • نوع کشنده‌ی جرثقیل (بستگی به شرایط زمین و ظرفیت خودرو دارد)
  • بلند کردن و حمل هم‌زمان بار
  • مدت زمان معلق بودن بار در ارتفاع
  • شرایط عمومی محل کار (شامل: زمین، راه‌های دسترسی، سطوح شیبدار، فضای کافی برای نصب تجهیزات و سایر موارد …)

هر جرثقیلی دارای مزایا و معایبی است که با در نظر گرفتن موارد ذکر شده می‌توانید نوع مناسب جرثقیل برای انجام کار خود را انتخاب کنید.

ایمنی کار با جرثقیل - استوارسازان

گردآورنده: گروه آموزشی استوارسازان با نظارت علمی مهندس سیدعلی منتظری

2 نظر در “موارد ایمنی هنگام کار با جرثقیل ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دانلود PDF

لطفا برای دریافت لینک دانلود اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید