آشنایی کامل با انواع جرثقیل های سقفی

جرثقیل سقفی ماشین یا قطعه‌ای است که به شما امکان جابه جایی مواد و قطعات سنگین از یک نقطه به نقطه دیگر را به طور دقیق می‌دهد.

از آنجایی که هر جرثقیل طراحی و کاربری خود را دارد برای تعریف جرثقیل سقفی تعریفی که بشود همه جرثقیل‌ها را را پوشش دهد نمی‌شود پیدا کرد.

اما در کل به عبارت ساده جرثقیل سقفی برای انتقال و جابه جایی وسایل سنگین در سوله و سالن و انبار مکان‌های مشخص می‌باشد.

روند کار بدین شکل است که جرثقیل در بالای جسم سنگین قرار گرفته و با کمک قلاب و وسایل نگهدارنده وسیله را بلند می‌کند.

سپس جرثقیل بر روی ریل‌هایی که به همین منظور تعبیه شده شروع به حرکت می‌کند تا به محل تخلیه برسد.

در آنجا بار بر روی زمین قرار گرفته قلاب از آن جدا می‌شود.

توجه داشته باشید جرثقیل دارای وزن زیادی است که وزن باری که بلند می‌کند نیز به آن اضافه می‌شود.

لذا سوله و سازه باید تحمل این وزن را داشته باشد.

جرثقیل سقفی تک پل:

جرثقیل سقفی تک پل (overhead crane single girder) در صنایع کوچک و متوسطی که انتقال بار با ظرفیت‌های پایین و در سوله‌های با عرض کوچکتر استفاده می­‌شود.

در جرثقیل‌های سقفی تک پل، یک پل با راهبر طولی وجود دارد که وینچ بالابر به شکل آویز از بال پایین پل جرثقیل قرار گرفته و حرکت عرضی جرثقیل جزئی از وینچ است.

جرثقیل سقفی دو پل:

جرثقیل سقفی دو پل یا جفت پل (overhead crane double girder) در صنایع متوسط و بزرگ که انتقال بار با ظرفیت‌های بالا و در سوله‌های با عرض زیاد استفاده می­‌شود.

جرثقیل‌های سقفی جفت پل، دارای دو پل با راهبر طولی هستند که وینچ بالابر با استفاده از یک کالسکه در عرض دو پل جرثقیل حرکت می‌کند.

جرثقیل سقفی آویز:

جرثقیل‌های آویز به سادگی بر روی سقف سالن قرار می‌گیرند، به طوری که چنانچه شما امکان نصب ستون‌ و تیر‌های حمال‌ را ندارید، با استفاده از این نوع جرثقیل‌ها می‌توانید نیاز جابه جایی خود را تأمین سازید.

لذا می‌توانید از فضای ورودی سالن، داخل انبار و حتی نقاط ویژه انبار که مورد نیاز است، برای جابه جایی تولیدات خود بیشتر استفاده کنید.

ضمناً با استفاده از این نوع جرثقیل‌ها امکان جابه جایی بالابر از مسیری به مسیر دیگر و ریلی دیگر، در نتیجه دسترسی به نقاط مورد نظرتان فراهم می‌گردد.

• بهترین گزینه برای سالن‌های با دهانه کمتر از ۱۵ متر و ظرفیت باربرداری کمتر از ۵ تن
• امکان مونتاژ پل بر روی راهبر طولی با توجه به سازه
• کاهش هزینه راه اندازی به دلیل با وزن مرده کم
• کاهش فشار وارد بر ریل‌های سالن
• کاهش هزینه جهت طراحی ساختمان سوله
• قیمت پایین‌تر نسبت به نوع دو پل

• بهترین گزینه برای سالن‌های با دهانه بالاتر از ۱۵ متر و ظرفیت باربرداری بیش از ۵ تن
• ارتفاع قلاب مفید بیشتر نسبت به جرثقیل‌های تک پل سقفی
• تعمیرات و نگهداری راحت‌تر به دلیل دسترسی آسانتر به وینچ بالابر و کالسکه حرکت عرضی
• سهولت در نصب راهرو، چنگک ،مگنت، کابین و دیگر تجهیزات جانبی
• قدرت حمل و جابه جایی مواد با تناژ بالا
• توانایی جابه جایی بار در سالن و سوله‌های با عرض بالا
• قابلیت نصب در سازه‌هایی با ارتفاع زیاد
• قدرت بالا در انجام حرکات و جابه جایی سریع و با سرعت بالا

• هزینه تولید پایین‌تر و در نتیجه قیمت پایین‌تر نسبت به مدل‌های دیگر
• بكار‌گیری مناسب‌تر نسبت به وزن مرده کم دوپل به دلیل كمتر بودن عرض طولی
• وزن مرده کم

جرثقیل‌های سقفی تک پل و دو پل به لحاظ کاربرد با یکدیگر متفاوت‌اند:

جرثقیل‌های سقفی تک پل به طور معمول در کاربری‌های سبک (تا تناژ حدود 15-20 تن) و مدت زمان کارکرد حداکثر 6 ساعت در یک شبانه روز و جرثقیل‌های سقفی دو پل به طور معمول در کاربری‌های سنگین (بالاتر از 15-20 تن) و مدت زمان کارکرد طولانی 8 ساعت و بالاتر در یک شبانه روز به دلیل ثبات بالاتر آن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جرثقیل‌های دوپل به ویژه در زمان حرکت طولی جرثقیل ثبات بالاتری دارند.

تفاوت اصلی این دو، طراحی در ارتفاع مؤثر زیر قلاب می‌باشد، ارتفاع مؤثر زیر قلاب در جرثقیل‌های دو پل به دلیل طراحی آن بیشتر از جرثقیل‌های تک پل می‌باشد.

رویکرد قلاب در طراحی دوپل بهتر از طراحی تک پل می‌باشد.

دسترسی قلاب به کناره‌های سالن با توجه به اتصال پل و کلگی، بهتر از جرثقیل‌های تک پل می‌باشد.

وزن کلی جرثقیل تک پل به دلیل سبک‌تر بودن سازه آن کمتر از جرثقیل دوپل می‌باشد.

بنابراین تأثیر بار وارده آن بر روی سازه سالن کمتر خواهد بود.

به طور کلی جرثقیل تک پل نیاز به فضای آزاد کمتری از روی تیر حمال نسبت جرثقیل دو پل دارد.

جرثقیل‌های تک پل به دلیل سبک‌تر بودن سازه و متفاوت بودن مکانیزم‌های آن ارزانتر از جرثقیل‌های دوپل می‌باشند.

جرثقیل سقفی از قطعات متعددی تشکیل شده است تا جابه جایی اقلام را بتواند به شکل بهینه انجام دهد.

قلاب Hook:

بار برداشته شده با استفاده از قلابی به بالابر متصل می‌شود و بلند می‌شود.

بالابر Hoist:

چیزی است که سبب بلند کردن و نگهداشتن، بالا بردن و پایین آوردن را با کمک سیم و زنجیر و طناب انجام می‌دهد.

بلند کننده می‌تواند به صورت دستی، به وسیله برق یا هوای فشرده (پنوماتیک) قدرت بگیرد.

واگن Trolley:

واگن برقی وظیفه پشتیبانی از بالابر را دارد.

این وسیله به شکل افقی در امتداد پل جرثقیل حرکت می‌کند.

برای قرار دادن قلاب و بالابر قبل از بلند کردن یا پایین آمدن بار استفاده می‌شود.

• این وسیله در دو حالت تنظیم می‌شود:

حرکت پایین Under Running:

چرخ‌های واگن روی پایین فلنج تیر جرثقیل حرکت می‌کند.

حرکت بالا Top Running:

چرخ‌های واگن بر روی ریل فیکس شده روی تیر جرثقیل حرکت می‌کند.

این سیستم بیشتر در تردد دوتایی دیده می‌شود.

پل Bridge:

تیر باربر که طول و عرض ساختمان را طی می‌کند.

این قطعه جزو ساختار اولیه جرثقیل سقفی بوده و ریل‌ها را به هم متصل می‌کند.

بالابر را به جلو و عقب با استفاده از واگن انجام می‌دهد.

تیر‌ها می‌توانند با استیل نورد شده ساخته شوند یا می‌توان با جوش دادن تیر‌ها به جعبه فولادی ساخته شود.

باند حرکت Runway:

مسیری که پل جرثقیل برای انتقال به بالا و پایین استفاده می‌شود.

این قسمت بخشی از ساختمان است.

به ازای هر جرثقیل سقفی دو عدد باند حرکت موجود است.

ریل باند حرکت RUNWAY RAIL OR TRACKS:

ریل که توسط باند حرکت پشتیبانی می‌شود جایی است که جرثقیل حرکت می‌کند.

جرثقیل‌های پر قدرت معمولاً روی ریل‌های ASCE حرکت می‌کنند.

جرثقیل‌های پایه زمینی می‌توانند از یک ریل روی زمین استفاده کنند و جرثقیل روی آن حرکت کند.

بارکش انتهایی End Trucks:

این قطعات در انتهای پل‌ها قرار دارند.

پل را به بالا و پایین باند حرکت می‌دهند.

این قطعات از چند چرخ برای حرکت روی مسیر حرکت استفاده می‌کنند.

هر بارکش با توجه به نوع جرثقیل می‌تواند ۲، ۴ یا ۸ چرخ داشته باشد.

ضربه گیر Bumpers:

طراحی ضربه‌گیر‌ها به گونه‌ای است که انرژی جرثقیل را جذب و ضربه را کاهش دهند.

جرثقیل به شکل کنترل شده حرکت کرده و زمانی که به انتهای مسیر برسد نیروی آن را به حداقل می‌رساند.

ضربه‌گیر می‌تواند به پل، واگن برقی یا استاپ مسیر حرکت متصل شود.

کنترل Controls:

کنترل به صورت یک صفحه روی جرثقیل یا بالابر نصب می‌شوند و ریموت کنترل راه دور یا آویزی به اپراتور اجازه می‌دهد جرثقیل را کنترل کند.

کنترل‌ها موتور بالابر و حرکت جرثقیل را فرمان دهی می‌کنند.

کنترل‌ها به طور معمول در یک صفحه روی جرثقیل یا بالابر نصب می‌شوند و کنسول رادیویی آویز یا از راه دور به اپراتور اجازه می‌دهد تا جرثقیل را اجرا کند.

کنترل‌ها می‌توانند از دستگاه‌های با فرانس متغیر VFD استفاده کرده و سرعت و هدایت دقیق را کنترل نمایند.

برق رسانی ELECTRIFICATION:

نوار‌های هادی عایق و ایزوله با سیستم Festoon (کابل‌های مسطح) نیرو را از ساختمان به جرثقیل منتقل می‌کنند.

جرثقیل سقفی در انواع مختلفی طراحی و ساخته می‌شوند.

قطعات مختلفی را می‌توان بر روی آن طراحی و نصب کرد تا کارایی آن را بهبود ببخشد.

چند تا از کاربرد‌های این وسیله عبارت‌اند از:

• بارگیری و تخلیه وسایل سنگین از کامیون و وسایل حمل و نقل بار
• جابه جایی مواد در اطراف یک نقطه و سوله با کارایی بسیار بیشتر از وسایلی مانند یدک‌کش یا نیروی انسانی
• بیرون کشیدن مهره و میخ از ماشین‌های پرس در کارخانه
• تغذیه دستگاه‌ها به وسیله مواد اولیه در مراکز تولیدی و سوله
• جابه جایی قطعات به شکل صحیح و کنترل شده در خطوط مونتاژ
• جابه جایی کانتینر‌ها در اطراف کشتی‌ها و مراکز حمل و نقل
• انتقال وسایل سنگین در سوله انبار

کاری از گروه آموزشی استوارسازان