زندگینامه و معرفی آثار زاها حدید

زاها حدید معمار برجسته عراقی-بریتانیایی در سبک واسازی بود.

اغلب آثار وی انعکاس آمیزه‌ای از ساختمان‌سازی، زمین‌شناسی و مناظر اطراف است.

آثار و طراحی‌های وی با حرکت و جریان داشتن، ضمن پیروی از هندسه نااقلیدسی، نظم جدیدی را در فضا ایجاد می‌کنند.

معماری زاها حدید را می‌توان تلاش برای ایجاد پلی میان مدرنیسم متقدم و عصر دیجیتال دانست.

زاها حدید با طراحی‌های فیگوراتیو Figurative خود که الهام گرفته از مجسمه‌سازی بود توانست به‌عنوان یک معمار شرقی که در غرب حرفی برای گفتن داشت معروف شود.

او در طول دوران فعالیت حرفه‌ای خویش حدود ۹۵۰ پروژه را در ۴۴ کشور به اجرا درآورد.

بر خلاف طرح‌های معماری دیگری که به ‌راحتی از خاطره‌ها محو می‌شوند، طرح‌های حدید بارها در اینترنت جستجو می‌شوند.

طراحان جوان زیادی از سراسر جهان که مشتاقانه به دنبال یافتن سبک و شیوه خود هستند، مجذوبانه طرح‌های حدید را دنبال می‌کنند.

زاها حدید در سال‌های آخر زندگی خود چالشی جدید را پذیرفت که شامل طراحی یک مجموعه آپارتمانی لوکس مشرف به پارک «های لاین» در منهتن می‌شود.

زاها محمد حدید ۳۱ اکتبر سال ۱۹۵۰ در بغداد به دنیا آمد.

پدرش محمد حدید یک صنعتگر معروف بود.

او یکی از مؤسسان گروه سیاسی الاهالی نیز بود که در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ فعالیت‌های جدی داشت.

فعالیت‌های سیاسی پدر زاها زیاد بود و این صنعتگر شناخته‌شده، در تأسیس حذب ناسیونال دموکرات عراق نیز مشارکت کرد.

محمد حدید از بنیانگذاران حزب دمکراتیک ترقی‌خواه عراق و در سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۰ وزیر دارایی عراق بود.

مادرش وجیهه الصبونجی متعلق به خانواده‌ای متمول از شهر موصل بود.

برادر زاها، فولاد محمد حديد، نویسنده بود.

زاها حدید هیچ‌گاه ازدواج نکرد و بچه‌ای نداشت.

زاها دوران دبیرستان را در مدرسه‌ای که راهبه‌های کاتولیک فرانسوی در بغداد اداره می‌کردند، تحصیل کرد.

خانواده‌ی حدید که ثروت زیادی داشتند، زاها را به مدت کوتاهی در سوئیس و انگلستان اعزام کردند.

پس از مدتی به خاورمیانه بازگشت و تحصیلات دانشگاهی خود را در بیروت پی گرفت.

زها حدید مدرک ریاضیات خود را از دانشگاه آمریکایی بیروت اخذ کرد و سپس برای تحصیل در مدرسه معماری لندن (AA) راهی لندن شد.

او در این دانشگاه از دروس استادانی همچون رم کولهاس، الیا زنگلیس و برنارد شومی بهره برد.

او بعد از فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه با استاد اسبق خویش رم کولهاس در دفتر معماری او. ام. ای به کار مشغول شد و در سال ۱۹۷۷ عضوی از آن شد.

پروژه‌ی سال آخر زاها حدید در دانشگاه، نقاشی یک هتل با شباهت به یک پل بود. این طراحی از کارهای هنرمند سوپره‌ماتیست (والاگرا) روسی یعنی کازیمیر مالویچ الهام گرفته شده بود.

در سال‌های نخست فعالیت حرفه‌ای طرح‌های حدید اگرچه جلب توجه می‌کردند، اما به دلیل این که غیرقابل ساخت تشخیص داده می‌شدند، به مرحله اجرا نمی‌رسید.

زاها حدید برای فعالیت شغلی نزد اساتید سابق خود یعنی رم کولهاس و زنگلیس رفت.

دفتر آن‌ها با نام «دفتر معماری شهری» در روتردام هلند قرار داشت.

همکاری با کولهاس باعث شد که زاها با مهندس معماری مشهور یعنی پیتر رایس ملاقات کند.

رایس، نقش زیادی در تشویق حدید به ادامه‌ی طراحی داشت.

زاها حدید پس از مدتی مجوز شهروندی انگلستان را گرفت و در سال ۱۹۷۹، شرکت خود را با نام «دفتر معماری زاها حدید» تأسیس کرد.

 در همان سال‌ها در مدرسه معماری لندن (AA) به تدریس مشغول بود.

سپس دانشگاه‌های هاروارد، کمبریج، شیکاگو، هامبورگ،‌ ایلی‌نوی و کلمبیا نیز میزبان او بودند.

اعتبار اصلی زاها در این دوران از تدریس در دانشگاه کسب شد.

او از همان سال‌های ابتدایی ورود به بازار کار، نام خود را با طراحی‌های انقلابی مشهور کرد.

طرح‌های حدید در ژورنال‌ها و مجلات متنوع معماری منتشر می‌شدند.

اگرچه طراحی‌های اولیه‌ی او با استقبال بالایی مواجه می‌شد؛ اما هیچ‌کدام از آن‌ها ساخته نمی‌شدند.

زاها حدید در سال‌های ابتدایی طراحی‌های بزرگ و بلندپروازانه‌ای انجام داد که ساخته نشدند.

ساختمان Peak در هنگ­‌کنگ یکی از این پروژه‌ها بود.

پروژه‌ی معروف دیگر، طراحی ساختمان اوپرا در کاردیف بود.

حدید در رقابت معماری این ساختمان پیروز شد؛ اما دولت ولز هیچ پولی به او پرداخت نکرد.

 اوج شهرت جهانی زاها حدید به سال ۱۹۸۸ بازمی‌گردد.

او در این سال برای نمایش طراحی‌ها و نقاشی‌های خود در نمایشگاه طراحی‌های ساختارشکنانه در موزه‌ی هنر نیویورک انتخاب شد.

این نمایشگاه توسط معمار مشهور، فیلیپ جانسون برگزار شده بود.

زاها حدید فردی بود که تلاش می‌کرد که معماری را از چنگال فرم‌های قبلی رها کند و دریچه‌ای نو به روی معماری باز کند.

آثار زاها حدید به رویاهایی می‌مانند که در دنیای واقعی تجسم یافته‌اند.

فرم‌هایی که زاها حدید طراحی می‌کند بدیع و خلاقانه هستند.

فرم‌های خود در معماری قطعاً ماندگان رو خاطره‌انگیز خواهند بود.

او هرگز اسیر مدگرایی در صنعت طراحی ساختمان نشد.

زاها حدید شاید مبتکر استفاده از انرژی باد و خورشید در ساختمان‌ها نبود ولی او چنان از این عناصر در سازه‌های خود استفاده می‌کرد گویی که هزاران سال است که این عناصر در صنعت معماری مورد استفاده بوده‌اند.

اکنون علاوه بر کارایی در تولید انرژی خود بخشی از معماری فضا هستند و همین جسارت و خلاقیت‌های زاها حدید است که باعث شده او را به عنوان الگویی برای معماران هزاره سوم بشناسند.

نشان امپراطوری CBE و DBE انگلستان 

مدال سلطنتی معماری در بریتانیا

دریافت جایزه معماری پریتزکر

جایزه‌ی استرلینگ (۲بار)

جایزه بهترین طرح معماری سال ۲۰۱۴ برای طراحی مرکز فرهنگی حیدر علیف در باکو

دریافت لقب تشریفاتی بانو از ملکه بریتانیا

حدید عضو افتخاری آکادمی هنر آمریکا و مؤسسه‌ی معماری آمریکا بود.

یکی از اعضای هیائت معتمدین بنیاد معماری نیز بود.

مجله فوربز در سال ۲۰۰۸ از بین ۱۰۰ بانوی قدرتمند او را به عنوان شصت و نهمین زن قدرتمند جهان لقب داد.

در سال ۲۰۱۰، مجله‌ی New Statesman او را در لیست ۵۰ فرد تأثیرگذار سال ۲۰۱۰ قرار داد.

برخی از فعالیت‌های معماری زاها حدید در طول سال‌های اخیر با انتقاداتی نیز همراه بود.

یکی از آنها، طرحی بود که برای مرکز فرهنگی حیدر علی‌اف باکو در کشور آذربایجان ارائه کرد و جایزه سال را هم برد، اما با انتقادات فعالان حقوق بشر مواجه شد.

مجتمع سوهو واقع در وانگ‌جینگ پکن

برخی از منتقدان سبک و شیوه آثار زاها حدید را بیش از حد عجیب و غریب و متفرعنانه نامیده‌اند و معتقدند که حامیان مالی بعضی از پروژه‌های وی دولت‌های دیکتاتوری بوده‌اند.

شون گریفیث، استاد معماری چنین می‌گوید که آثار زاها حدید مانند یک ظرف خالی‌اند که به سادگی در خدمت هر ایدئولوژی و هر حکومتی قرار می‌گیرند.

هم‌چنین طرح وی برای مرکز تجاری در پکن موسوم به کهکشان سوهو مورد انتقاد شدید فعالان میراث فرهنگی چین قرار گرفت.

آنها معتقد بودند که این طرح خسارت‌ها و تخریب‌های زیادی در محله‌های تاریخی پکن به وجود آورده و طرح تاریخی این محلات را به کلی برهم زده ‌است.

مرکز فرهنگی حیدر علیف، باکو، آذربایجان (۲۰۰۷–۲۰۱۲)

مرکز ورزش‌های آبی لندن (۲۰۱۱)

مرکز مگی در داندی

موزه حمل و نقل گلاسکو ریورساید (۲۰۰۴–۲۰۱۱)

ساختمان مرکزی ب‌ام‌و، لایپزیگ، آلمان (۲۰۰۵)

مرکز علمی فائنو، ولفسبورگ، آلمان (۲۰۰۵)

مرکز هنرهای معاصر سینسینتی، سینسینتی، اوهایو، آمریکا (۲۰۰۳)

سکوی پرش اسکی برگیسل، اینسبروک، اتریش (۲۰۰۲)

ایستگاه آتش‌نشانی ویترا، ویل ام راین، آلمان (۱۹۹۴)

هتل فرشته پاسارگاد، تهران، ایران (۲۰۱۱–۲۰۱۷)

پاویون پل زاراگوزا (۲۰۰۵–۲۰۰۸)

سالن اپرای گوانگژو (۲۰۰۳–۲۰۱۰)

پارک علم وفناوری Dongdaemun ( ۲۰۰۸–۲۰۱۱)

زاها حدید، روز ۱۱ فروردین ۱۳۹۵ (۳۱ مارس ۲۰۱۶) در بیمارستانی در میامی آمریکا و در پی حمله قلبی درگذشت.

در سال ۲۰۱۶، پس از اتمام ساخت پروژه‌ی آنتورپ در بلژیک مسئولان این شهر به پاس طراحی او، میدان روبه‌رویی این ساختمان را میدان زاها حدید نام نهادند.

 

گروه آموزشی استوارسازان

گروه آموزشی استوارسازان برای عضویت در صفحه اینستاگرام استوارسازان فقط کافی‌است کلیک کنید سایت رسمی گروه معماران زاها حدید