مقالات تخصصی معماری و عمران
شناخت کامل سازه چادری
♦ سازه چادری چیست؟
سازه چادری پیشینه‌ای کهن و ماندگار دارد که الهام گرفته از چادرهای عشایر و کوچ نشینان است.
ولادیمیر شوخوف، معماری بود که این مدل سازه را بنیان‌گذاری کرد وی دانشمند، مهندس و معمار روسی بود.
امروزه اکثر معماران سعی در ایجاد سازه‌هایی سازگار با طبیعت دارند و نگاهی به ترویج و استفاده از این نوع سازه به دلیل قابلیت بازیافت گزینه مناسبی بود.
سازه‌های چادری به دلیل قابلیت و ویژگی‌های منحصر به فرد خود جایگاه ویژه‌ای در دنیای مدرن پیدا کردند.
استفاده از این سازه‌ها به دلیل زیبایی منحصر به فرد، استحکام بالا در برابر باد و باران، شکل‌پذیری به هر طرح مدنظر، وزن سبک گسترش یافت.
قسمت‌های اصلی این سازه‌ها از تیرها، کابل‌ها و سقف‌های گنبدی شکل تشکیل شده است.
سازه‌های چادری به سازه‌های کششی نیز معروف‌اند و به دلیل طویل بودن این مدل سازه‌ها و سوار شدن وزن آنها به روی تیرها و کابل‌ها، کشیده می‌شوند و به حالت‌های مختلف هندسی در می‌آیند.
در تصویر زیر یکی از نمونه‌های معروف سازه برپا شده در لندن را با استفاده از این نوع سازه مشاهده می‌نمایید.
♦ صفر تا صد شناخت انواع سازه های چادری:
◊ نکته:
این مدل سازه ها برحسب دو معیار، 1- نوع تکیه‌گاه و 2- شکل ظاهریشان به دو دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند که در قسمت ذیل به توضیح مفصل آنها خواهیم پرداخت.
♦ شناخت انواع سازه چادری بر اساس نوع تکیه گاه:
∞ سازه چادری با تیرک داخلی:
سازه چادری با ستون یا تیرک داخلی به این صورت است که تکیه‌گاه چادر از جنس فولاد یا چوب به داخل سازه دقیقاً در قسمت مرکزی این مدل سازه قرار می‌گیرد و وظیفه تحمل بارهای وارده را به کمک سیم و کابل دارد.
∞ سازه چادری با تیرک بیرونی:
تکیه‌گاه این مدل چادر سازه‌ای همانطور که از اسمش مشخص است، در قسمت بیرونی چادر قرار گرفته و این ستون یا تیرک نیز وظیفه تحمل میزان نیروی وارده از سمت چادر را دارد.
∞ سازه چادری با سیم‌های معلق:
تکیه گاه این مدل به اینصورت هست که کابل ها به صورت عمودی به سازه وصل هستند و وظیفه تحمل نیروهای وارده را بر عهده دارند.
♦ شناخت انواع سازه چادری براساس شکل ظاهری:
∞ سازه چادری مخروطی:
این مدل سازه یعنی ⇐ مخروطی از بهترین طرح‌هایی است که مانع نفوذ باران به داخل سازه می‌شود و به دلیل شکل هندسی خاصی که دارد باعث هدایت باران به سمت دیگر می‌شود.
البته نوع مصالح مصرفی برای تشکیل چادر سازه نیز حائز اهمیت است، تمامی اشکال این نوع سازه قابلیت ضد آب بودن را در صورت کیفیت اصولی و مرغوب دارند.
در تصویر زیر یک نمونه از سازه مخروطی را مشاهده می‌کنید
∞ سازه چادری زین اسبی:
این مدل سازه یعنی ⇐ زین اسبی اغلب در مواردی که هدف ایجاد سایه‌بان است بکار گرفته می‌شود، این سازه به دلیل شکل منحصر به فردش مناسب این موارد عملیات می‌باشد.
دقت فرمایید مهمترین نکته در رابطه با سازه‌های چادری کیفیت آنهاست، در غیر این صورت نتیجه مطلوبی از اجرای این مدل سازه نخواهید گرفت.
∞ سازه چادری کششی:
این مدل سازه یعنی ⇐ کششی در مقایسه با سایر همنوعان خود نیاز به مصالح کمتری در برپایی سازه دارند به علاوه سبک وزن‌تر نیز هستند.
این مدل سازه به دلیل کم وزن بودن قابلیت اجرا در مساحت زیادی را دارد و نسبت به دو مدل بالا قابلیت شکل‌پذیری بیشتری نیز دارند.
از خاصیت بارز سازه چادری قابل حمل و نقل کردن آنهاست که همین موضوع موجب رفع بسیاری از مشکلات در اجرای پروژه‌ها شده است.
♦ در ساختار سازه چادری از چه متریالی استفاده شده است؟
- پارچه پی وی سی (PVC) با روکش پلی استر
- پارچه اچ دی پی ای (HDPE) با روکش پلی اتیلن
- پارچه ای تی اف ای (ETFE) با روکش اتیلن تترا فلورو اتیلن
- پارچه پی تی اف ای (PTFE) با روکش فیبر شیشه
♦ مرحله به مرحله‌ی اجرای سازه چادری:
1- شناسایی نوع کاربری مدنظر کارفرما
2- بازدید از محل اجرای پروژه
3- ایجاد سطحی صاف و به دور از مواد زائد که باعث جلوگیری از شروع کار می‌شوند
4- اجرای صفحه ستون‌ها و اتصالات پیچ و مهره‌ای تیرک سازه
5- نصب بدنه در واقع اسکلت سازه (نصب اتصالات کابل و تکیه‌گاه)
6- نصب پارچه و اتصالات پایانی برای برپایی سازه چادری
♦ کاربرد جامع سازه های چادری:
- پیاده‌رو‌ها، پایانه مسافربری‌های اتوبوس، هواپیمایی، کشتی
- قابل استفاده در فضاهای صنعتی، باشگاه‌ها
- فضای داخلی و بیرونی و سقف فرودگاه‌ها
- فضای غذاخوری و ورودی رستوران‌ها
- مراکز تفریحی و سرگرمی (پارک‌ها)
- ورودی ساختمان‌های تجاری (پاساژ)
- سقف دانشگاه‌ها، سقف آسمان خراش‌ها
- سقف ساختمان مسکونی، هتل
- نمای ساختمان‌ها
- سایبان‌ها
- آلاچیق‌ها
- آمفی تأترها
- پمپ بنزین‌ها
- پارکینگ‌ها
- استخرها
♦ مزایا و معایب استفاده از سازه‌های چادری:
مزایا:
- قابلیت شکل‌پذیری و انعطاف بالا
- مقاوم در برابر بارش برف و باران
- قابلیت اجرا در متراژ وسیع
- طراحی بهینه سازه‌های چادری
- شستشو و تمیزکاری آسان
- اجرا در حداقل زمان ممکن
- عدم آسیب به محیط زیست
- تعمیر و نگهداری آسان
- جذب اشعه ماوراء بنفش
- قابل حمل و جابجایی
- عمر و دوام طولانی
- قابلیت پخش نور
- وزن سبک
معایب:
- طول عمر کمتر در مقایسه با سازه‌های فولاد
- نیازمند افراد متخصص در تعمیر، نصب و اجرا
- مقاومت بالایی در برابر آتش ندارد
♦ هزینه خرید، نصب و اجرای این نوع سازه‌ها:
در تعیین نرخ قیمت همه چیز بستگی به اقتصاد بازار و میزان نرخ تورم دارد، در وهله اول بگویم به دلیل نوسانات قیمت نمی‌توان قیمت دقیقی را اعلام کرد.
اما اطلاعات مهمی که در زمینه قیمت این مدل سازه‌ها تأثیر گذار است را تصمیم دارم با شما به اشتراک بگذارم.
بر هیچکس پوشیده نیست که پارامتر کیفیت، مبحثی مهم در تعیین قیمت هر جنسی است، بنابراین کیفیت متریال‌های بکار رفته در ساختار پارچه‌ی این نوع سازه اصلی مهم برای تعیین قیمت آن است.
عوامل مؤثر دیگری نظیر: میزان متراژ پروژه، نوع طرح انتخابی نیز در کنار کیفیت، تکمیل کننده هزینه اجرای این مدل سازه است.
برای اطلاع قیمت روز اجرای سازه‌های چادری بهتر است با متخصصانی که در این حوزه فعالیت دارند تماس حاصل فرمایید.
گردآورنده: گروه آموزشی استوارسازان با نظارت علمی مهندس سیدعلی منتظری
