سقف بیگیت

سقف بیگیت (عرشه فولادی قوسدار)

سیستم سقف بیگیت به عنوان یک اختراع در سال 1389 در کشور به ثبت رسیده است.

این سیستم، نوعی سقف مرکب فولادی – بتنی است که از قالب فولادی قوسی شکل با نام تجاری ((بیگیت)) در قالب‌بندی سطح زیرین دال بتن مسلح استفاده شده است.

قالب بیگیت از ورق گالوانیزه به ضخامت 0.6 یا 0.7 میلیمتر ساخته شده و با شکل قوسی و کنگره‌ای خود قابلیت تحمل بارهای حین اجرا را دارا می‌باشد.

این قالب در سقف بیگیت از نوع ماندگار بوده و در باربری و عملکرد سازه‌های سقف هیچگونه نقشی برای آن در نظر گرفته نمی‌شود.

از طرف دیگر، در دال‌ بتنی بالای قالب، یک شبکه آرماتور پیش‌بینی شده است.

 سقف بیگیت همانند سقف‌های کامپوزیت متداول اجرا می‌شود با این تفاوت که به جای قالب‌بندی سنتی، از قالب بیگیت استفاده شده و این قالب از دو طرف بر روی نبشی‌های نشیمن که به تیرچه‌ها و تیرهای قاب اصلی سازه جوش شده، قرار گرفته و در جای خود محکم می‌شود.

از مزایای سقف بیگیت می‌توان به اجرای ساده و ایمن و همچنین سرعت بالای اجرا آن اشاره نمود.

به طور کلی این سیستم مشمول ضوابط سقف‌های مختلط فولادی – بتنی مطابق با ضوابط فصل 10-1-9 مقررات ملی ساختمان ایران بوده اما با توجه به قوسی بودن شکل قالب فولادی مورد استفاده در اجرای سقف، ضوابط ویژه‌ای بر آن حاکم است.

سیستم سقف بیگیت در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مورد ارزیابی قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات فنی تدوین شده، مجاز می‌باشد.

مزایای سقف بیگیت:

1)- تأمین پارکینگ:

امکان اجرای سقف بیگیت در دهانه‌های بزرگ، باعث حذف ستون‌های پارکینگ و لذا افزایش فضای قابل استفاده در پارکینگ‌ها می‌شود.

2)- ارزانی:

تیرریزی سقف‌ های بیگیت، حدود 45 درصد از سقف کامپوزیت، 30 درصد از سقف عرشه فولادی و 30 درصد از سقف تیرچه بلوک ارزانتر می‌باشد.

3)- سبک‌سازی:

تیرریزی سقف ‌های بیگیت، حدود 30 درصد از سقف کامپوزیت، 20 درصد از سقف عرشه فولادی و 20 درصد از سقف تیرچه بلوک سبک‌تر می‌باشد.

4)- کاهش تعداد ستون‌ها:

قابلیت ستون‌گذاری با فواصل 6 متر، بدون افزایش وزن پروفیل‌های تیرریزی.

5)-سادگی اجرا:

اجرای سقف بیگیت ساده و منطبق با فرهنگ ساخت و ساز کشور ما ایران می‌باشد و نیاز به تجهیزات خاص اجرایی ندارد.

6)- سرعت بالای اجرا:

سریع‌ترین سیستم اجرای سقف با توانایی اجرای کامل یک سقف در روز.

7)- ایمنی بالا:

استحکام قالب بیگیت، باعث کاهش خطرات جانی و مالی حین اجرای سقف می‌شود.

8)- قابلیت اجرا بدون شمع‌بندی.

9)- امکان نصب برشگیر قبل از تیرریزی.

10)- یکپارچگی سقف:

شکل بیگیت سبب یکپارچگی بالای بتن سقف با قالب می‌شود.

11)- ارتعاش صفر:

ارتعاش سقف بیگیت، به علت ممان ‌اینرسی بالاتر نسبت به سایر سقف‌ها و شکل خاص آن، در حد صفر می‌باشد.

12)- پروفیل به جای تیرورق:

قابلیت استفاده از پروفیل به جای تیرورق، در پل‌ها تا دهانه‌ی 10 متر.

13)- تیرهای فرعی بلند:

امکان بهره‌وری از پروفیل، جهت تیرهای فرعی بلند تا 11 متر.

14)- زیبایی:

به علت شكل قوسی–کنگره‌ای قالب‌ها، در موتورخانه‌ها، پارکینگ‌ها و… می‌توان از زیبایی قالب به جای سقف کاذب استفاده نمود، که باعث انعکاس نور و ایجاد روشنایی بهتر می‌گردد.

15)- کاهش هزینه‌ی تیرریزی:

استفاده از تیرهای فرعی کوچک‌تر که معمولاً ارزانتر نیز می‌باشند، سبب می‌گردد که تیرریزی به راحتی و با دست قابل انجام باشد.

16)- اجرای همزمان سقف‌ها:

اجرای بدون نیاز به شمع‌بندی، توانایی اجرای همزمان سقف‌ها را فراهم می‌آورد.(در صورت تأمین مهارجانبی)

17)- قابلیت اجرای سقف در سازه‌های بتنی

18)- عدم نیاز به سوراخ‌کاری جان پل‌ها:

برای عبور تأسیسات، به راحتی می‌توان از فاصله‌ی میان‌روی پل‌ها و زیر قوس قالب‌ها استفاده نمود.

• اجرای سقف بیگیت:

الف- مراحل قبل از اجرای سقف بیگیت:

1)- نصب نبشی نشیمن:

جوش نبشی 3 به بال فوقانی تیرهای فرعی با زاویه‌ی 20 درجه.

2)- نصب برشگیرها:

نصب ناودانی‌ها یا گل‌میخ‌ها (با ارتفاع 16 سانتیمتر) به فواصل 30 سانتیمتر بر روی تیرهای اصلی و فواصل 50 سانتیمتر بر روی تیرهای فرعی.

ب- مراحل اجرای سقف بیگیت:

1)- تیرریزی:

تیرریزی مطابق نقشه‌های اجرایی انجام می‌شود.

2)- نصب قالب‌های بیگیت:

قالب‌های بیگیت، به راحتی و بدون نیاز به بست، پرچ یا جوشکاری بر روی نبشی‌های نشیمن تیرها قرار داده می‌شوند.

3)- اجرای فلشينگ:

در قسمت پل‌ها، جهت جلوگیری از ریزش بتن از قالب فلشينگ بیگیت استفاده می‌شود.

4)- بستن دور کار:

با استفاده از تخته‌های با ارتفاع 20 سانتیمتر، دور کار به طور کامل بسته می‌شود.

5)- آرماتوربندی:

شبکه‌ی آرماتور، مطابق استاندارد سیستم بیگیت (BCS)، اجرا می‌گردد.

6)- شمع‌بندی:

در صورت طراحی سقف با شمع‌بندی، می‌بایست فقط زیر تیرهای سقف، قبل از بتن‌ریزی شمع‌بندی استاندارد انجام شود.

7)- بتن‌ریزی:

مطابق نقشه‌های اجرایی و با عیار بتن داده شده، بتن‌ریزی با ضخامت معادل 11 تا 12 سانتیمتر (بسته به فواصل تیرهای فرعی) انجام می‌گیرد.

• الزامات فنی سیستم سقف بیگیت:

1)- ورق‌های قوسی شکل بیگیت تنها نقش قالب بتن را ایفا می‌کند و مقاومت فولاد آن نباید در محاسبات منظور شود.

2)- به منظور استقرار قالب بیگیت، ضروری است دو پروفیل نبشی L30*30*3 به لبه‌های تیرچه‌ها و تیرهای قاب اصلی سازه با زاویه مناسب به عنوان نشیمن‌گاه قالب با جوش متصل شود.

3)- ضخامت ورق قالب باید حداقل 6/0 میلیمتر باشد.

4)- حداقل ضخامت بتن موجود در رأس قالب 50 میلیمتر می‌باشد.

5)- حداقل پوشش زیر میلگردها در محل رأس قالب به اندازه 1 سانتیمتر می‌باشد.

6)- حداکثر فاصله محور تا محور تیرچه‌ها در این روش 150 سانتیمتر می‌باشد.

7)- حداقل ضخامت بتن در محل تیرچه‌ها که از سطح روی تیرچه تا سطح تمام شده بتن اندازه‌گیری می‌شود، 17 سانتیمتر می‌باشد.

8)- عرض مؤثر دال‌بتنی رویه که در محاسبات منظور می‌شود (be) برابر است با نصف عرض مؤثر محاسباتی حاصل از ضوابط بند 10-1-9-1 مبحث دهم مقررات ملی ساختمان ایران.

 9)- ارتفاع برشگیرها باید طوری در نظر گرفته شود که سطح فوقانی آن حداقل 2 سانتیمتر بالاتر از رأس قالب قرار گیرد.

10)- به منظور بهبود عملکرد تیرهای کناری در برابر کمانش جانبی-پیچشی ضروری است تیرچه‌های متعامد به فواصل حداکثر 5/2 متر در چشمه‌های کناری به تیرچه‌های سقف جوش شود.

11)- در طراحی و اجرای سقف، تأمین ضوابط دیافراگم صلب با توجه به مفاد بند 2-9 و پیوست 6 استاندارد 2800 ایران الزامی است.

12)- قالب ماندگار بیگیت باید مقاومت لازم در برابر وزن شبکه میلگردی، بتن تازه و بارهای حین اجرا را داشته باشد.

13)- ضوابط مربوط به محافظت در مقابل خوردگی به خصوص در مناطق مرطوب و حاشیه دریاها باید رعایت شود.

14)- در اجرا با قالب بیگیت باید تمهیدات مناسب برای بستن ابتدا و انتهای قالب‌ها و جلوگیری از خروج بتن و یا شیره بتن در نظر گرفته شود.

15)- در صورت عدم استفاده از شمع‌بندی زیر سقف در حین اجرا، باید تنش‌های حاصل از وزن شبکه میلگردی، بتن تازه و بارهای حین اجرا به تنش‌های حاصل از بارگذاری پس از گیرش بتن اضافه شده و مقطع تیرچه براساس مجموع تنش‌ها محاسبه شود.

16)- رعایت الزامات مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان ایران جهت صرفه‌جویی در مصرف انرژی الزامی است.

17)- رعایت الزامات مبحث 3 مقررات ملی ساختمان ایران در خصوص حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق و همچنین الزامات نشریه شماره 444 مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مربوط به مقاومت اجزای ساختمان در مقابل حریق با در نظر گرفتن تعداد طبقات، ابعاد ساختمان، کاربری و وظیفه عملکردی عنصر ساختمانی ضروری است.

18)- صدابندی هوابرد و کوبه‌ای سقف بین طبقات باید مطابق مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمان ایران تأمین شود.

۱۹)- در نظر گرفتن جزئیات دقیق مسیر و محل نصب کلیه اجزای تأسیسات مکانیکی و برقی در مرحله طراحی و اجرای سقف، ضروری است.

20)- سایر ضوابط و ملاحظات طراحی و اجرا منطبق بر ضوابط فصل 10-1-9 مبحث دهم مقررات ملی ساختمان ایران می‌باشد.

گردآورنده: گروه آموزشی استوارسازان