آیا استفاده از قیرگونی منسوخ شده است؟

قیرگونی نوعی روش سنتی ایزولاسیون است.

برای عایق‌کاری سرویس‌های بهداشتی، پشت بام‌، لکه گیری‌ها و سایر موارد عایق‌کاری ‌استفاده می‌شود.

قیر ماده‌ای است سیاه رنگ و خمیری شکل که در عایق‌کاری رطوبت و ساخت آسفالت کاربرد دارد.

گونی نوعی پارچه است و از الیاف کنف چتایی محسوب می‌گردد.

مزایا:

• معمولاً هزینه کمتری دارد.
• مصالح ساده‌ای برای کار دارد که به راحتی در دسترس هستند و همیشه به وفور در بازار یافت می‌شوند.
• این روش برای سطوحی که به لحاظ ساخت پیچیده‌اند، مناسب است.
  یعنی برجستگی، فرورفتگی و نقاط کور دارند مناسب‌تر از سایر روش‌های عایق‌کاری است.

• به دلیل خاصیت روندگی قیر می‌تواند پوشش مناسبی را برای همه قسمت‌های سطح ایجاد کند.
• خاصیت روان بودن قیر باعث می‌شود که با اندود کردن یک نقطه، بتوان از پوشیده شدن تمام درز‌های موجود در آن سطح اطمینان حاصل نمود.
• در صورت ایجاد خرابی در عایق‌بندی، تعمیر آن نسبت به روش‌های دیگر آسان‌تر است.

معایب:

• اگر بر روی قیرگونی از لایه محافظی مثل سیمان استفاده نشود؛ قیر اولاً به خاطر رنگش، نور آفتاب را جذب می‌کند و باعث بالا رفتن دمای ساختمان می‌شود.
• ثانیاً حرارت اشعه‌ی خورشید باعث فرسودگی زودتر از موعد قیر و آسیب‌پذیری عایق‌کاری خواهد شد.
• قیر در برابر برخی حلال‌ها و محصولات شیمیایی آسیب‌پذیر است.
• حرارت دادن قیر جهت آماده‌سازی باعث آلودگی هوا و خسارت به محیط زیست می‌شود.
• حالت رونده قیر باعث می‌شود تا نسبت به روش ایزوگام، کثیف‌کاری بیشتری داشته باشد.

رایج‌ترین نوع قیرگونی، ۱۵ نام دارد.

این قیرگونی وزنی حدود ۱۵ پوند در هر مربع دارد.

قیرگونی 15 بیشتر زمانی تولید می‌شد که بحران نفت، تا این حد جدی نبود.

اکنون از آسفالت برای مصرف کمتر مواد نفتی در ساخت قیرگونی استفاده می‌شود.

دیگر قیرگونی ۱۵ تنها یک نام است و وزن این نوع بین هفت و نیم پوند تا دوازده و نیم پوند متفاوت است.

این وزن با توجه به شرکت سازنده و برخی استانداردها متفاوت است.

نوع دیگری از قیرگونی وجود دارد که ۳۰ نامیده می‌شود.

وزن قیرگونی 30 در هر مترمربع بین شانزده تا بیست و هفت پوند است.

قیرگونی در سایزهای مختلفی تولید می‌شود و اصولاً به شکل رولی به فروش می‌رسد.

اندازه و ضخامت رول‌ها متفاوت است و رول‌ها در اندازه‌های یک متری، پانزده متری و سی متری در بازار موجود هستند.

وزنی حدود هفت کیلوگرم تا چهارده کیلوگرم دارند.

گاها این رول‌ها را با خطوطی گچی تولید می‌کنند تا به راحتی و به صورت مستقیم بتوان آنها را بر روی پشت‌بام نصب کرد.

بر اساس نحوه‌ی اجرای قیر‌گونی می‌توان آن را به دو دسته تقسیم کرد:

• قیرگونی یک لایه

در این روش بر روی سطحی که نیاز به عایق‌کاری دارد ابتدا یک لایه قیر، سپس یک لایه گونی و مجدداً روی لایه‌ی گونی، یک لایه‌ی دیگر قیر ریخته می‌شود.

• قیرگونی دولایه

این روش بصورتی انجام می‌شود که پنج لایه روی سطح ریخته ‌شود.

یک لایه قیر، یک لایه گونی، یک لایه قیر، یک لایه گونی و در آخرین مرحله یک لایه قیر ریخته می‌شود.

قیرگونی یک روش قدیمی ولی بسیار کارآمد می‌باشد.

قیرگونی سرویس‌های بهداشتی (حمام، دستشویی، پانسیون، تراس، آشپزخانه و استخر)، باید حتی الامکان دو لایه قیرگونی اجرا شود.

یعنی یک لایه شل + یک لایه گونی درجه ۲ + یک لایه قیر مخلوط سفت و شل + یک لایه گونی درجه یک + یک لایه قیر سفت عسلی (قیر نه خیلی داغ باشد نه خیلی سرد).

قیرگونی سرویس‌های بهداشتی در برج‌ها بیشتر اوقات برای اطمینان بیشتر با سه لایه قیرگونی اجرا می‌گردد.

بعد از سیمان کشی و شیب‌بندی سرویس و شاقول نمودن گوشه‌های دیواره‌ها (به جهت تراز کاشی‌کاری) و ایجاد گودال جای کاسه دستشویی، اضافه لوله فاضلاب یا همون سیفون را از کفه کف برش داده و داخل سیفون را پر از آب می‌نماید.

که اگر احیانا قیر داخل سیفون ریخت قابل برداشتن باشد.

قیرکار ابتدا این گودال را یک لایه اضافه قیرگونی می‌کند.

لبه‌های داخلی لوله سیفون را با تکه‌های کوچک گونی و قیر شل خالص آب‌بندی می‌کند (چون قیر شل خالص چسبندگی زیادی دارد).

قیرگونی بدنه دیوار سرویس دستشویی باید حداقل ۵۰ الی ۶۰ سانتیمتر و گاهی بیشتر ارتفاع داشته باشد که مانع از ترشح آب در مرور زمان به دیوار گردد.

برای خوب چسبیدن قیرگونی به دیوار و برگشت نکردن آن به علت گرما قیر بدنه دیوار باید به نسبت ۵۰ به ۵۰ برای لایه‌های زیر و ۱۰۰% قیر سفت برای لایه‌های رویی استفاده گردد.

لازم به توضیح است که جلوی در سرویس‌ها قبل از قیرگونی یک دیواره‌ی ماهیچه‌ای با سیمان اجرا گردد.

بعد از قیرگونی مانع نفوذ آب به گوشه‌های چارچوب در گردد.

 مطلب مهمتر شیب‌بندی سرویس‌ها قبل از اجرای قیرگونی می‌باشد.

چرا که اگر آبی در جایی از سرویس جمع گردد (روی قیرگونی) باعث بوی بد در ساختمان در بلند مدت می‌شود که کمتر کسی هم متوجه علت وجود این بوی بد می‌شود.

در نتیجه خانم‌های خانه مدام سرویس‌های بهداشتی را با انواع شوینده‌ها شستشو می‌دهند که بو را برطرف کنند.

قافل ازینکه این بو در قسمت لایه‌های سرامیک و روی قیرگونی مخفی شده است.

پس به برطرف کردن این عیب باید بسیار اهمیت داد.

قیرگونی حمام‌ها نیز مانند دستشویی کار می‌کنند با این تفاوت که دیواره‌های حمام تا ارتفاع ۱ متر الی ۱/۲۰ متر قیرگونی شود برای بدنه دیوار یک لایه کفایت می‌کند.

لوله فاضلاب از رو سیمان برش خورده و پر از آب گردد تیکه‌های قیرگونی به داخل لوله تا ۱۰ سانتیمتر برگشت خورده و خوب چسبیده شود.

توجه داشته باشید لوله فاضلاب توالت فرنگی را هرگز برش ندهید این کار بعد از کف فرش و نصب کاسه انجام می‌گیرد.

• لایه زیر قیرگونی می‌بایست سیمان‌کاری شود و میزان سیمان‌ باید به مقداری باشد که با حرکت روی سیمان دچار سایش نشود.
• به دلیل سرد شدن سریع قیر و خاصیت رطوبت‌پذیری گونی، در شرایط آب و هوایی نامناسب نباید این کار را انجام دهیم.
• قیر نرم نخستین لایه تشکیل دهنده پس از سیمان است که نباید میزان حرارت وارده به این قیر بیش از 180 درجه سانتیگراد باشد تا مواد پایه‌ای قیر از بین نرود.
  برای چسباندن قیر پس از داغ شدن آن با استفاده از ماله‌ای که مخصوص این کار است یک لایه از قیر به صورت هماهنگ بر روی سطوح افقی پخش می‌شود به نحوی که تمام منافذ آن سطح به طور کامل پر ‌گردد.

توجه: طی انجام این کار نباید از قیر مخلوط شده یا با سختی بالا استفاده کرد.

توجه: مینیمم میزان قیر برای قیر اندود کردن یک گونی به مساحت یک متر مربع، باید ۲۵۰۰ گرم باشد.

• در این مرحله یک لایه گونی با کیفیت را روی سطح قیر اندود شده قرار می‌دهیم.

بعد از رفع چین خوردگی گونی محل آبراه را به صورت دقیق قیر اندود می‌کنیم سپس محل‎‌هایی مانند کفشور‎ها را برش می‎‌زنیم.

استاندارد روی هم قرار گرفتن گونی به میزان 10 سانتیمتر باید رعایت گردد.

• پس از آن قیر نرم را با قیر سفت ترکیب کرده و آن را به صورتی که تمام سطح گونی را بپوشاند روی آن پخش می‌کنیم.

ترکیب قیرها باید تحت حرارت قرار گیرند.

دمای وارد شده نباید بیشتر از 250 درجه سانتیگراد باشد.

توجه: در این مرحله عایق‌کاری به صورت یک لایه انجام شده است.

• برای لایه دوم همین اعمال را انجام می‌دهیم.

البته گونی را با یک چرخش 90 درجه روی لایه اول پهن می‌کنیم تا مقاومت بیشتری در برابر رطوبت داشته باشد.

• در این مرحله محل کف‌شور را توسط گونی پلاستیکی مسدود می‌کنیم و تست سرویس با آب به مدت زمان 24 ساعت را انجام می‌دهیم.

اگر این تست به خوبی انجام شد، در مرحله آخر روی آن را با سیمان می‌پوشانیم.

• قیر‌گونی در برابر گرما و حرارت مقاومت ندارد و در صورت استفاده در پشت بام به راحتی آسیب می‌بیند.
• اصلی‌ترین مزایای استفاده از ایزوگام مقاومت بالای آن در برابر گرما و نفوذ آب می‌باشد.
•  قیر نسبت به ایزوگام مقاومت کمتری در برابر حلال‌ها دارد.

در بسیاری از حلال‌های نفتی حل می‌شود در حالی که این واکنش‌ها در ایزوگام بسیار کمتر است.

کاری از گروه آموزشی استوارسازان