چوب پلاست
چوب پلاست یا چوب مصنوعی جایگزین چوب طبیعی است.
WPC یا Wood Plastic Compsite میباشد در واقع یک محصول جدید قرن بیست و یکمی است.
کامپوزیت چوب پلاست ترکیبی از پلیمرهای ترموپلاستیک و خرده چوب است که عموما در دمای بالای ذوب پلیمرها مخلوط شده و سپس برای مصارف متفاوت، تحت فرآیندهای مختلف قرار میگیرد.
برای تولید این محصول عمدتا از روش اکستروژن ترمو پلاستیک استفاده می شود و در موارد کمی نیز از تزریق پلاستیک بهره می برند.
با توجه به نوع فرآیند انتخابی، چوب پلاست میتواند به شکلهای متقاوت در بیاید.
همین امر باعث گستردگی استفاده انواع چوب پلاست در زمینههای مختلف شود.
کامپوزیت چوب پلاستیک به شکل پروفیل و با ضخامتهای مختلف تولید میگردد.
درگذشته پودر چوب به کار رفته شده در تولید چوب پلاست پایه غیر سلولزی داشته است.
مثل چوب پوست بادام زمینی، کاه یا بامبو.
اما امروزه از چوب درختان پهنبرگ و سوزنیبرگ از جمله صنوبر، کاج، بلوط یا چنار استفاده میشود.
چوب پلاست ظاهر زیبایی دارد و برای پوشش کف در فضاهای رو باز متریال بسیار ایدهآل است.
به همین دلیل در بسیاری از رستورانهای روباز و فضاهای تفریحی لوکس مورد استفاده قرار میگیرد.
چوب پلاستهای بازار ایران عمدتا تولید داخل هستند چوب پلاست، که جایگزین مناسبی برای چوبهای قابل استفاده در محیط باز (Outdoor) میباشد.
نحوه ساخت چوب پلاست
شرح اجزای نحوه کنار هم قرار دادن کامپوزیت چوب پلاست:
چوب
چوب مصرفی در انواع چوب پلاستیک به شکل ذرات خشک و با قوام پودریست که در اصطلاح به آن آرد چوب گفته میشود.
ماده خام این محصول عموما به صورت خاک اره یا تراشههای رنده چوب در دسترس است.
که برای تبدیل به آرد چوب باید دو مرحله کاهش سایز و طبقهبندی سایز بر روی آنها صورت گیرد.
طبق تحقیقات نه تنها پسماندهای خاک اره به همراه حداکثر ٢۵٪ تراشه میتواند به خوبی برای تولید چوب پلاستیک و بدون کاهش چشمگیر ویژگیهای کامپوزیت چوب پلاست، مورد استفاده قرار گیرند.
بلکه ثابت شده وجود تراشهها باعث افزایش مقاومت چوب پلاست در برابر رطوبت میشود.
همچنین برای تولید چوب پلاستیک، میتوان از درختهای حشره زده، حتی با درجه بالایی از خرابی استفاده کرد.
آرد چوب، چه توسط کاهش سایز و چه به عنوان محصول جانبی کارگاههای چوببری تهیه شود، شامل ذرات چوب با سایزهای بزرگ و کوچک است که به کمک صفحات دوار، مرتعش و یا نوساندار طبقهبندی میشود.
اندازه قطعات چوب معمولا با استفاده از شماره غربالهایشان تعیین میشوند.
ابعاد
یکی دیکر از ویژگیهای مهم ذرات چوب موجود در کامپوزیت چوب پلاست، نسبت ابعاد آنهاست.
در حالت عادی این مقدار بین ١ تا ۵ است.
با وجود اینکه اعمال فرآیند برروی آردچوب با عدد نسبت کوچکتر، سادهتر است، اما نسبتهای بزرگتر میتوانند باعث افزایش ویژگیهای مکانیکی از جمله استحکام، کشیدگی و انرژی ضربه شوند.
باید توجه داشت که تجهیزات کوچکسازی و دستهبندی قطعات چوب برروی نسبت ابعاد تاثیرگذار است.
گونههای چوب
همانند سایر محصولات چوبی، صرفه اقتصادی و دسترسی محیطی، در انتخاب نوع چوب تاثیر به سزایی دارد، اما جهت تولید چوب پلاست با مصارف تجاری از چوب کاج، افرا و بلوط استفاده میشود.
در آزمایشگاه، انواع چوب پلاست که از جنس چوب درخت توت آمریکایی، گردو، صنوبر زرد، گردوی آمریکایی، عرعر، گز و درختهای آلوده به نوعی آفت تولید میشود.
تحقیقات بر روی آنها حاکی از آن است که گونه استفاده شده در چوب پلاست تاثیر اندکی برروی ویژگیهای مکانیکی محصولات نهایی دارد، اما میتواند برروی ویژگیهای پردازشی انواع چوب پلاستیک موثر باشد.
تحقیقات اخیر نشان داده که استفاده از گونههای چوبی خاص در فرآیند تولید کامپوزیت چوب پلاست میتواند ویژگیهای منحصر به فردی را به محصولات نهایی بیافزاید.
به طور مثال کامپوزیت چوب پلاست ساخته شده از درخت گیلاس و یا سرو قرمز در مقایسه با سایر گونهها مقاومت بیشتری در برابر جذب آب، تورم و پوسیدگی دارد.
علاوه بر گونههای مختلف درختان قابل استفاده در چوب پلاست از انواع فیبرهای طبیعی از قبیل کتان، کنف و کناف، پوسته برنج، فیبرهای موجود در برگ.
دانههایی چون کتان و میوههایی از قبیل: پوسته یا الیاف زبر نارگیل و الیاف.
ساقه مانند: کاه نیز برای ساخت کامپوزیت چوب پلاستیک فیبر استفاده میشود.
کاربرد چوب پلاست برای کف
چوب پلاست برای کف:
اجرای چوب پلاست به عنوان کفپوش مناسب فضایی است که بطور فانتزی تزئین میگردد و محل پذیرایی از مهمانان است.
به عنوان مثال اجرای چوب پلاست دور استخر یا کفتراس و یا سکوهایی که برای فضاسازی باغ ویلا در نظر گرفته میشود، جلوه محیط را دوچندان میسازد.
تولیدکنندگان مدعیاند که چوب پلاستیک سازگار با محیط زیستاند و به نسبت متریالهای مشابه نیاز به نگهداری و مراقبت کمتری دارند.
به طور کلی استفاده از چوب پلاست در مقایسه با الوارهای چوبی طبیعی قدمت چندانی ندارد.
این محصول اولین بار در اوایل ده 90 میلادی جهت استفاده برای کفپوش و جایگزینی برای چوب طبیعی معرفی گردیده است.
این محصول در واقع ویژگیهای فیزیکی بسیار مناسبی برای استفاده در فضاهای آزاد را دارد که ترکیب خوبی برای ساختن لنداسکیپها، روفگاردن ها و فضاهای باز مکمل مثل تراسسبز میتواند باشد.
از این جهت که این مصالح گرانترین متریال و مصالح بازیافتی است مجددا قابل بازیافت است.
عمده استفاده چوب پلاست در پوشش کف فضای باز خانهها و نمای چوبی ساختمانها میباشد.
همچنین برای ساخت نردههای حیاط، طراحی باغ ویلا و ساخت نیمکتها در مبلمان شهری از این محصول استفاده میگردد.
تولید مبلمان خانگی و در و پنجره از دیگر موارد استفاده چوب پلاست میباشد.
کاربرد دیگر چوب پلاست :
کاربردهای دیگر کامپوزیت چوب پلاست یا پروفیل چوب پلاستیک میتوان به در، پنجره، حصار و پرچین اشاره کرد.
با توجه به انعطافپذیری روشهای تولید و ویژگیهای عملکردی انواع چوب پلاستیک، انتظار گسترش تولیدات این محصول در بازار جهانی رو به افزایش است.
از جمله: چارچوب در و پنجره، پنل داخلی خودروها، نرده چوبی، حصار، محوطهسازی چوبی، نمای ساختمان، نیمکت پارک، قالبریزی و صنعت مبلمان شده است.
در حقیقت کامپوزیت چوب پلاست این ویژگی را دارد که به بتواند به رنگها، طرحها، اندازهها و تقریبا هر شکلی درآید.
از رایجترین نمونههای استفاده از چوب پلاستیک میتوان از مصالح کف چوب که با نام کفپوش چوبی یا نام عمومی کامپوزیت چوب، شناخته میشود اشاره نمود.
کاربرد چوب پلاست برای نمای ساختمان
پیشتر استفاده از چوب در ساخت و ساز سابقهای بسیار طولانی دارد.
شاید تا کنون در خانههای قدیمی سقفهای چوبی را دیده باشید.
از طرف دیگر استفاده از چوب در ساخت و ساز همچنان در مناطق شمالی ایران رایج است.
در شهرهای مدرن امروزی استفاده از چوب در ساخت و ساز به دکوراسیون منزل محدود است.
اما در سالهای اخیر استفاده از چوب در نمای ساختمان طرح نمای ساختمان را منحصر به فرد و جذاب نموده است.
با توجه به اینکه چوب پلاست ویژگیهای چوب و پلاستیک را با هم داراست و از نظر قیمت مقرون به صرفهتر و گزینه مناسبی برای نمای چوبی ساختمان میباشد.
کاربرد چوب پلاست در روفگاردن
کلیه محصولات چوبی در روفگاردنها از چوب پلاست بوده و بنابر خواسته مشتری در مکان یا محصولات درخواستی از ترموود استفاده میشود.
اعم از: انواع کفپوشهای چوبی، کفپوش چوب پلاست و ترموود، راهروهای چوبی و مسیرهای پیادهروی چوبی، چوب پلاست و ترموود در فضاسازیها و محوطهسازی ها و پروژههای روفگاردن.
آمریکای شمالی و اروپا از بزرگترین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان چوب پلاست در دنیا هستند.
اکثر تولیدکنندگان میگویند از چوب پلاست میتوان در فضای بیرونی استفاده کرد.
چوب پلاستیک به عنوان جایگزینی مناسب برای مواد سنتی مورد مصرف در ساختمانسازی (نظیر چوب و پلاستیک و سنگ)، خودروسازی (نظیر فلز و پلاستیک) و مبلمان شهری و اداری ( نظیر چوب و MDF) و غیره است.
بیشترین کاربرد این محصول روی کفپوش است و ماهیت این محصول برای فضایباز ساخته شده و با توجه به متریالی که در آن به کاربرده شده نسبت به عوامل محیطی از جمله رطوبت، سرما و گرما ،حشرات موذی، قارچها و باکتریها کاملاً مقاوم است.
تراسها و محوطه استخر، سونا و جکوزی، پل و پیاده رو، اسکله و کشتیسازی، مبلمان شهری، دیوارپوش بیرون ساختمان، آلاچیق و خانههای پیشساخته، نرده و پلکان و روفگاردن، از جمله مکانهایی است که میتوان از چوب پلاست در آن استفاده کرد.
در حال حاضر در مغز صفحه کابینت از چوب پلاست استفاده میشود که به خاطر مقاومت در برابر رطوبت میتوان در کنار ظرفشویی از آن استفاده کرد و در تمام صفحههای کابینت از این محصول استفاده میشود.
کاربردهای چوب پلاست
ویژگیها و خواصی که به آنها اشاره شد همگی باعث شده است تا از چوب پلاستیک در موارد مختلف و متنوعی استفاده شود و به عنوان یک متریال شناخته شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد.
از جمله کاربردهای چوب پلاست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کفپوش چوبی (فضای باز)، کفپوش و چیدهمان پیرامون ساخت استخر ، حمام، سونا و جکوزی
- پوشش دیوار
- نمای ساختمان، دربهای ورودی ساختمان و پارکینگ، پلکان، سقف کاذب
- پوشش سقف و بام، داکت و ناودان
- تراس، حیاط خلوت، بالکن و نرده
- فنس، پارتیشن، پرده و کرکره
- آلاچیق، پرگولا، پلاژ، پناهگاههای ساحلی، پارکینگ خودرو، سایهبان و رواق
- میز و نیمکت، چراغهای باغچه و پارک، سطل زباله و سایر مبلمان شهری
- گلدانهای باغچه و پارک (فلاور باکس)
- تابلوهای راهنمایی و رانندگی / تابلوهای تبلیغاتی
- ساخت تجهیزات مدارس
مزایای چوب پلاست
بنا به جنس چوب پلاست که از خاک اره و پلیاتیلن تشکیل شده است، محصولات فراوانی مشابه با آنچه که از چوب طبیعی تولید میشود با چوب پلاست قابل تولید میباشد.
علی رغم اینکه چوب پلاست آب را به خود جذب میکند، در مقابل پوسیدگی و خوردگی مقاوم است و در دماهای بالا برخلاف چوب طبیعی در مقابل خمیدگی و تغییر فرم از خود استقامت فراوانی نشان میدهد.
از دیگر مزایای چوب پلاست این نکته است که از پلاستیکهای بازیافتی و قطعات چوبی بیاستفاده قابل تولید میباشد.
واضح است که این چوب مصنوعی قابل بازگشت به طبیعت نمیباشد اما برای تولید مجدد چوب پلاست قابل استفاده است.
از دیگر مزایای این محصول عدم نیاز به رنگ کردن آن میباشد چرا که چوب پلاست در رنگهای متفاوت تولید و به بازار عرضه میگردد.
- نسبتا مقاوم در برابر خوردگی و پوسیدگی
- مقاوم در برابر نفوذ اسید، چربی و مایعات
- مقاوم در برابر ضربه
- استحکام و استقامت بالا
- دارای قیمت مناسب برای مصرف کننده
- تنوع رنگ
- نسبت به چوب خراشپذیری کمتر دارد
- عدم نیاز به مراقبتهای ویژه
- قابلیت شستشو
- مقاوم در برابر سایش و خط و خش
- مقاوم در برابر موریانه و قارچها
- غیر قابل اشتعال و مقاوم در برابر حریق
- قابل بازیافت و کاملا هماهنگ با محیط زیست
- آنتی باکتریال و مقاوم در برابر جذب و نفوذ باکتری
- مقاومت فشاری مناسب
- نیمه عمر قابل توجهی دارد
- عملکرد مکانیکی مطلوب در محیط مرطوب
- قالبپذیری متنوع بر اساس طرح دلخواه
- جذب آبش در حد صفر است
- نسبت به ترموودها و چوبهای اشباع شده و ترموپلیمرها قیمت بسیار مناسبی دارد
معایب چوب پلاست
همانطور که شرح داده شد، بخش چوبی کامپوزیت چوب پلاستیک ویژگیهای مفیدی نسبت به پلاستیک دارد.
قابل ذکر است که سرعت نفوذ آب نسبت به سایر کامپوزیتهای چوبی و یا چوب خالص کمتر است، اما با این وجود در برخی مواقع احتمال نفوذ آب میتواند باعث پوسیدگی شود.
همچنین افزودن چوب به ترموپلاست باعث ناپایداری رنگ شده و سطح چوب پلاستیک در مجاورت نور خورشید به صورت مستقیم و دائم، نسبت به رنگ اولیه تا دو درجه تغییر خواهد داشت.
چوب پلاست همچنین به نسبت چوب معمولی از استحکام کمتر و وزن بیشتر برخوردار است و این احتمال وجود دارد که باعث بروز مشکلاتی از جمله استفاده در محیطهای گرم شود.
از طرف دیگر میتوان از استحکام کم و شکلپذیری بالای آنها در تولید الگوها و طرحهای زیبا استفاده کرد.
به علاوه، همانگونه که در بخش قبل شرح داده شد، کامپوزیت چوب پلاستیک به عنوان محصولات دوستدار طبیعت شناخته میشود.
چرا که میتوان از پلاستیکهای بازیافتی مصارف دیگر و تراشه چوب باقی مانده سایر محصولات در فرآیند تولید انواع چوب پلاست استفاده کرد.
با این وجود برای افرایش کنترل کیفیت محصول و به ثبات رساندن وضعیت انبارهای ناپایدار پلاستیکهای بازیافتی، معمولا از پلاستیک خام استفاده میشود.
همچنین برای تولید این محصولات نیاز به صرف انرژی بسیار زیادیست.
قابل ذکر است که از لحاظ نظری این محصولات قابل ذوب و تغییر فرم هستند.
یکی از اشکالات این محصول این است که نه چوب محسوب میشود و نه پلاستیک، و باید حتما به درستی اجرا بشود.
کدها و استانداردهای چوب پلاست
به منظور ارزیابی کارآیی انواع چوب پلاستیک در رابطه با نیازمندیهای ساختمانی از استانداردهای ASTM به شرح زیر استفاده میشود:
ASTM D 7031-04:
راهنماییست به منظور ارزیابی و ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی محصولات کامپوزیت چوب پلاستیک.
ASTM D 7032-04:
ویژگیهای لازم برای رتبهبندی کارآیی انواع چوب پلاست به عنوان الوار، سیستمهای امنیتی، گاردریل و نرده را در اختیار میگذارد.
ASTM D 6662-01:
ویژگیهای مربوط به تخته الوارهای مختص کفسازی پلاستیکی، مبتنی بر پلی التین را ارائه میدهد.
استانداردهای لازم در سایر زمینهها، به طور مثال:
مصالح سقف سازی:
استاندارد IBC مربوط به مواد سقفسازی.
تجهیزات زمین بازی:
استاندارد F1487-1e1 که به شرح جزئیات موارد امنیت مصرفکنندگان در تجهیزات زمینهای بازی عمومی میپردازد.
استاندارد F1148-03 که در آن شرح جرئیات امنیت و کارآیی تجهیزات زمینهای بازی خانگی آورده شده است.
استانداردهای مربوط به محصولات مورد استفاده در مناطق معرض خطر آتشسوزی نیز به شرح زیر است:
استاندارد 12-7A 2 مقاوم در برابر آتش برای پنجرههای خارجی
استاندارد 12-7A-1 مقاوم در برابر آتش برای دیوارهای خارجی و پوششها
استانداردهای ساخت چوب پلاست
منظور از استاندارد یکسری دستورالعمل و آزمایش است که با پیروی از آن میتوان محصولی در کلاس جهانی داشت.
البته استانداردها دو نوع هستند:
- استانداردهای بینالمللی معتبر در تمام دنیا
- استانداردهای ملی
اما برای تولید چوب پلاست استانداردهای خارجی متعددی وجود دارد که هریک به منظوری مورد استفاده قرار میگیرند.
سازمان استاندار ایران هم یک استاندارد ملی تحت عنوان استاندارد ملی ایران به شماره ۱۹۹۰۵ وضع نموده است.
اجرا و پیروی از آن برای تولیدکنندگان داخلی چوب پلاستیک الزامی نیست ولی داشتن این استاندارد یک مزیت به حساب میآید.
از جمله استانداردهای تولید چوب پلاستیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت نسبت به آتشسوزی
- مقاومت نسبت به سایش
- مقاومت نسبت به لغزش
- مقاومت خمشی
- مقاومت فشاری
- مقاومت به سایش
- کنترل ابعاد و اندازهها
- کنترل دانسیته
- کنترل میزان رطوبت
- مقاومت در برابر آب جوش
- مقاومت در برابر تغییر شکل حرارتی
- مقاومت نسبت به کهنه شدن
- مقاومت نسبت به پوسیدگی
- مقاومت نسبت به قارچها
- مقاومت نسبت به مواد شیمیایی
- مقاومت نسبت به موریانهها و حشرات
- مقاومت نسبت به اشعه فرابنفش (UV)
- مقاومت در برابر تورم
- مقاومت نسبت به ضربه
- کنترل صافی سطح
تاثیرات مثبت چوب پلاستیک به چوب
چوب پلاست محصولی است که کیفیت تولید آن رمز بقای ماندگاری این محصول طی سالیان متمادی بعد از نصب میباشد.
در کشورهای توسعه یافته که هم فرهنگ استفاده از چوب پلاست عمومیت بیشتری دارد و هم شرکتهای تولید کننده چوب پلاستیک در پی آن هستند تا محصولی بهتر و درخور شأن مشتری ارایه دهند.
تحقیق و توسعه در صنعت چوب پلاستیک بخشی غیر قابل انکار میباشد.
شرکتهای معظم تولید این کامپوزیت بر این باورند تا روز به روز این محصول مقاومتر، زیباتر و بادوامتر از گذشته به دست مصرفکنندگان برسد.
این شرکتها کیفیت سرلوحه کارشان بوده و این کیفیت تضمینی است برای خرید آینده محصولات آنها توسط مشتری.
امیدوارم این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد
نویسنده : سیدعلی منتظری
منبع : بخش مقالات تخصصی سایت استوارسازان
از چوب پلاست بجای پارکت در کف هم میشه استفاده کرد؟
سلام وقتتون بخیر بله امکانش هست
سلام خیلی مقاله خوبی بود.
سپاسگزارم از تیم استوارسازان
قربان شما، ارادت.