زندگینامه وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

زندگینامه و معرفی آثار وارطان هوانسیان

زندگینامه

وارطان هوانسیان معروف به آرشیتکت وارطان در ۱۲۷۴ خورشیدی (۱۸۹۶ میلادی)، در تبریز، در خانواده‌ای پر جمعیت، متولد شد.

پدرش، بالاسان هوانسیان، مأمور خرید خشکبار و کارمند تجارت خانه‌ای خصوصی در تبریز بود.

بالاسان هوانسیان و همسرش، سونا زورانیان، نه فرزند (شش پسر و سه دختر) داشتند که وارطان کوچک‌ترین آنها بود.

از کودکی گرایش وی نسبت به هنرها و صنایع مستظرفه چشمگیر بود و نقوش زیبایی که مادرش روی پارچه می‌بافت توسط او طراحی می‌شد.

تحصیلات

تحصیلات ابتدایی وارطان در دبستان هایکازیان تاماریان و دوران متوسطه در دبیرستان تماکان تبریز در ۱۲۹۲ به پایان رسید.

او با استعدادی که طی دوران تحصیل در زمینه طراحی نقوش از خود نشان داد:

پس از اتمام تحصیلات مدتی در سمت طراح در کارخانه قالی‌بافی آلمانی‌ها در تبریز مشغول به کار شد.

سپس به تهران مهاجرت کرد و در این شهر به تدریس مشغول شد

و در مدارس ارمنیان پرداخت و تا ۱۲۹۷ شمسی، که برای ادامه تحصیلات خود به پاریس رفت

در سمت عضو هیئت مدیره و مدرس در دبستان هایکازیان مشغول به کار و تدریس بود.

وارطان هوانسیان در زمستان ۱۲۹۷ (۱۹۱۹) اواخر جنگ جهانی اول عازم پاریس شد و به دلیل علاقه بسیارش به نقاشی به تحصیل در این رشته در مدرسه هنرهای زیبای بوزار Ecole Des Beaux Arts پرداخت.

اما پس از مدت کوتاهی به توصیه اطرافیان به رشته معماری روی آورد و در ۱۵ اکتبر ۱۹۱۹ در مدرسه اختصاصی معماری پاریس ثبت نام کرد.

وی پس از چهار سال، در سال ۱۹۲۳، از این مدرسه فارغ‌التحصیل شد و بلافاصله تحصیلات خود را در رشته شهرسازی همان مدرسه ادامه داد.

شروع فعالیت حرفه‌ای

وارطان هوانسیان در سال ۱۳۰۱ (۱۹۲۲) تحصیلات معماری را به پایان رساند و پس از آن به مدت ۱۳ سال در فرانسه به کار معماری پرداخت.

وارطان هوانسیان حین ادامه تحصیلات عالی به همراه گروهی از همکارانش به کار عملیات ترمیم خرابی‌های پس از جنگ جهانی اول در اطراف پاریس گمارده شد.

در این کار، اقبال با وی بود زیرا توانست مدتی زیردست معماری چیره‌دست به نام آنری سواژ تجربیاتی گران‌بها کسب کند.

وارطان هوانسیان توانست با افتتاح دفتر شخصی خود فعالیتش را ادامه دهد.

پس از هفده سال اقامت در اروپا به ایران بازگشت و کوشش فراوانی صرف طراحی و ارائهٔ طرح‌های جدید شهرسازی و معماری کرد.

تحصیلات در فرانسه وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

بازگشت به ایران

وارطان هوانسیان در ۱۳۱۴ (۱۹۳۵) به ایران بازگشت و در ادارهٔ ساختمان شهربانی استخدام شد.

در این ‌زمان بود که در برخی مسابقات طراحی ساختمان نیز شرکت کرد، از جمله:

شرکت در مسابقهٔ طرح بنای هنرستان دختران که در آن مقام اول را به دست آورد.

او همچنین ساختمان کلوپ افسران وزارت جنگ را، که گابریل گورکیان طراحی کرده بود، به اتمام رساند.

در همین زمان، طرح مهمان‌خانه بزرگ دربند را تهیه کرد لیکن به دلیل مشغله‌ فراوان نتوانست شخصاً بر چگونگی اجرای آن نظارت داشته باشد.

در ۱۳۲۰ شمسی، از جانب شهرداری تهران مأموریت یافت تا آیین‌نامه ساختمانی را تنظیم کند.

همزمان به سمت مهندس ارشد بانک سپه منصوب و به بنای ساختمان مرکزی و بسیاری از شعب این بانک در شهرستان‌های بزرگ مشغول شد.

به موازات این فعالیت‌ها به طرح و ساخت چندین بنای تجاری، اداری، مسکونی و همچنین سینما برای کارفرماهای خصوصی همت گمارد.

افتتاح دفتر وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

 

مجله آرشیتکت

مهم‌ترین فعالیت فرهنگی وی در ایران تأسیس انجمن آرشیتکت‌های ایرانی دیپلمه در ۱۳۲۳ شمسی و چاپ مجله آرشیتکت در ۱۳۲۵ بود.

این نشریه در واقع اولین نشریه تخصصی معماری در ایران محسوب می‌شود که چاپ آن تا ۱۳۲۸ ادامه داشت.

اما پس از شش شماره به دلایل مختلف چاپ آن متوقف شد.

در ۱۳۴۰ شمسی وارطان هوانسیان بار دیگر اقدام به چاپ نشریه‌ای با عنوان معماری نوین کرد که تا ۱۳۴۱ شمسی پنج شماره از آن به چاپ رسید.

در بخشی از مقاله چاپ شده در اولین شماره مجله آرشیتکت (۱۳۲۵) تحت عنوان «آرشیتکت‌های ما را بشناسید» آمده‌است:

بدبختانه تحصیل مخارج دارد و دانشجوی فقیر ما قادر به پرداخت هزینه‌های مدرسه نبود.

لیکن، نظر به پشتکار و استعداد ذاتی او، اولیای مدرسه قبول کردند که استثنائاً به وارطان اجازه داده شود

تحصیلات خود را ادامه داده و مخارج مدرسه را پس از پایان تحصیل و شروع به کار بپردازد.

ضمناً وارطان از کارهای اجتماعی نیز غافل نبود و به‌طور موثری در تشکیل انجمن ایرانیان مقیم فرانسه شرکت جسته می‌کرد.

به اتفاق آقایان دکتر امینی، دکتر نصر، دکتر سمیعی، دکتر مقدم، دکتر کتابچی، دکتر شیبانی و دیگران یکی از اعضای برجسته و فعال انجمن به‌شمار می‌رفت.

تا سال ۱۹۳۵ میلادی، که تاریخ مراجعت وی به ایران است، دبیری انجمن با مشارالیه بود.

هتل (مسافر‌خانه) وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

 

زندگی شخصی

وارطان هوانسیان در پاریس با گابریل بوواسو ازدواج کرد از او و همسر فرانسویش دختری به نام فرانسواز شاکه به یادگار مانده‌است.

وارطان هوانسیان در ۱۳۴۶ بر اثر تصادف در خارج از ایران از ناحیه سر مصدوم شد و مورد عمل جراحی قرار گرفت.

شدت این تصادف به حدی بود که فعالیت‌های وی را تحت تأثیر قرار داد.

وارطان هوانسیان در کنار کارهای معماری به فعالیت‌های فرهنگی نیز اعتقاد داشت.

اولین اقدام وی در این زمینه تشکیل انجمن ایرانیان مقیم فرانسه در پاریس بود که تا زمان بازگشت به ایران سمت دبیری آن را بر عهده داشت.

درگذشت

وارطان هوانسیان ، مهندس و معمار معروف ایرانی، در ۶ خرداد ۱۳۶۱ (۱۹۸۲)، در سن ۸۶ سالگی درگذشت و در آرامستان بوراستان، واقع در جاده خراسان، به خاک سپرده شد.

پس از فوت وی مجموعه‌ای از آثار و تحلیل‌هایی بر آنان در یادنامه ویژه‌ای توسط جامعه مهندسان مشاور ایران انتشار یافت.

 قدردانی‌ها

وارطان هوانسیان در طی زندگی حرفه‌ای خود به خاطر طرح‌های ساختمانی‌اش بارها مورد تقدیر و قدردانی قرار گرفت.

دریافت دو نشان مهم علمی هنری و لوح تقدیر یکی برای ساخت کاخ سعدآباد، کاخ ولیعهد وقت و دیگری برای بنای ساختمان بانک سپه، شعبه بازار، از جمله این موفقیت‌ها محسوب می‌شوند.

فعالیت‌ها و سمت‌ها

آرشیتکت وارطان علاوه بر طرح و نظارت بر بناهای گوناگون، در دیگر زمینه‌های حرفه معماری به ویژه در نوشتن مقالات بسیار فعال بود.

وی عضو هیئت مؤسس انجمن آرشیتکت‌های ایران، نماینده انتشارات و تبلیغات، عضو هیئت تحریریه مجله آرشیتکت و پس از چند سال بنیان‌گذار، صاحب امتیاز و مدیر مسئول مجله معماری نوین بود.

دو مجله مذکور علی‌رغم دوره کوتاه انتشارشان از عوامل مؤثر بر تشدید فعالیت معماری در کشور بودند.

طراحی و معماری وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

 

آثار برجسته وارطان هوانسیان

  • هنرستان دختران
  • هتل (مهمانخانه) دربند
  • کاخ سعدآباد
  • مهمانخانهٔ ایستگاه راه‌آهن
  • سینما دیانا
  • مهمان‌پذیر لاله
  • ساختمان جیپ
  • هتل (مهمانخانه) فردوسی
  • سینما متروپل
  • خانه مسکونی واقع در خیابان طالقانی
  • ساختمان تجاری مسکونی اخوان
  • مجموعهٔ تجاری مسکونی جامی
  • دبیرستان حرفه ای نمازی (شیراز)
  • ویلای شخصی وارطان هوانسیان (زعفرانیه)
  • ساختمان بانک سپه، شعبه توپخانه تهران
  • ساختمان بانک سپه شعبه مرکزی اصفهان
  • ساختمان بانک سپه شعبه بازار

نمای کاخ سعدآباد ساخته وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

 

اندیشه و سبک معماری وارطان هوانسیان

ساختمان‌های وارطان هوانسیان از معماری مدرن پیش از جنگ جهانی دوم، آرت نوو، دیدگاه‌های باوهاوس و آثار آدلف لوس و لوکوربوزیه متأثر بود.

او مخالف التقاط‌گرایی و تقلید از شکل‌های معماری سنتی ایرانی بود.

با این وجود توجه زیادی به رسوم اجتماعی داشت و سعی می‌کرد در ساختمان‌های مدرن به آن پاسخ گوید.

سبک‌های وارطان هوانسیان را می‌توان اینطور نام برد:

  • در عدم استفاده از تقارن
  • رعایت اصول عقلانی و عملی
  • خالص‌گرایی فرم‌ها
  • پنجره‌های افقی به سبک لوکوربوزیه
  • ایجاد خم در نبش ساختمان‌های دو نبش
  • روکار سازی‌های سیمانی با رنگ‌های مختلف
  • پلکان‌های معلق
  • لبه‌های سیمانی بالای پنجره‌ها
  • دور ساده سقف یا به اصطلاح «چفته وارطان»

پروژه بانک سپه وارطان هوانسیان ostovarsazan.com

گروه آموزشی استوارسازان

گروه آموزشی استوارسازان برای عضویت در صفحه اینستاگرام استوارسازان فقط کافی‌است کلیک کنید

 

4 نظر در “زندگینامه و معرفی آثار وارطان هوانسیان

  1. علی شاهگلی امیری می گوید :

    خدا پدر و مادرتونو بیامرزه.
    یه چیز بدرد بخور پیدا شد تو نت بلخره!!!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دانلود PDF

لطفا برای دریافت لینک دانلود اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید